Marka Hakkının Haczi : Borçlu kişinin borcu miktarınca menkul, gayrimenkul ve üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına cebri icra suretiyle kısıtlama yapılması, el konulmasına haciz denir. Niteliği itibariyle iktisadı değeri olan ve kanunen haczedilemeyen mallar statüsünde olmayan marka hakları da mutlak bir hak olup malvarlığının bir parçasını oluşturmaktadır. haczi kabil bir niteliği haiz olduğundan, marka hakları da gerek işletmeyle birlikte gerek de işletmeden bağımsız olarak da hacze konu olabileceklerdir. Bununla birlikte 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun 148. Maddesinde de bu hususu açıkça hükme bağlanmıştır.
Her tür marka hakkın her türü hacze konu olabilecektir. Tescilli markalar, marka tescil başvurusu ve marka hakkından kaynaklanan diğer alacaklar gibi türünün bir önemi olmaksızın haczedilebilecektir. İşletmeden bağımsız, ekonomik değeri olan haiz olan ve devredilebilen, gayri maddi malvarlığı unsuru olan tescilsiz markalar da hacze konu olabilecektir. Tescilli markanın sicile kaydı söz konusu olmadığı için SMK 148 hükmü uygulama alanı bulmayacak; haciz, haczi yapan icra müdürünün düzenleyeceği bir tutanakla gerçekleştirilebilir. Ancak tescilsiz markaların haczine uygulamada pek rastlanmamaktadır. Marka sahibinin lisans alandan olacağı, garanti markasının sahibinin markasının kullanandan olan alacağı veya markanın devrinden dolayı marka sahibinin alacağı gibi markayla ilgili alacaklar, alacak hakkı niteliğinde olduğundan devredilebilir. Kişisel unsurları içeren yani kişinin adının veya kişisel unsurlarından herhangi biri onun rızası ile marka tescil edildikten sonra bağımsız bir ekonomik değere sahip olduğu için hacze konu olabilecektir.
Sınai Mülkiyet Kanunun markaların haczedebileceğini hükme bağlamış olmasına rağmen haciz işlemlerinin nasıl gerçekleştireceğini düzenlememiş olmasından dolayı malvarlığı haczinin nasıl olması gerektiğini düzenleyen İcra İflas Kanunu Hükümlerine göre gerçekleştirilecektir. Marka hakkının haczine ilişkin doğrudan taşınır ya da taşınmaz haczine ilişkin hükümler uygulanma imkanı bulamayacaktır. Tescilli markalar, resmi sicile kayıtlı malların haczini düzenleyen İcra İflas Kanununu hükümlerine göre gerçekleştirilebilecektir. Marka haczi sicile tescil edilebilir bu tescil bir koruma tedbiri olup bildirici niteliktedir. SMK’nın 148. Maddesinde de hukuki işlem taraflarının talebi ve ücretin ödenmesi ve yönetmelikte belirtilen diğer gerekliliklerin yerine getirilmesi halinde sicile kaydedileceğini hükme bağlamıştır. Haczedilen markanın tescilsiz olması halinde tescil mümkün olmayacaktır. Bu durumda kıyasen uygulanacak İcra İflas Kanunu hükümleri uyarınca markayı haczettiren alacaklıya markanın haczini sicile tescil ettirme yetkisi verilebilir. Bu durumda alacakları markayı borçlu adına markanın haczini ise kendi adına tescil ettirmelidir.
Marka sahibinin lisans alandan olan lisans alacağı, garanti markası sahibinin markasını kullanandan olan alacağı haczedilebilir. Sonuç olarak Sınai Mülkiyet Kanunun açık hükmünce marka hakları haczi mümkün olan haklardan olup haciz işlemleri usulü de haczedilmek istenen marka hakkının türüne göre İcra İflas Kanunun ilgili hükümlerinin kıyasen uygulanmasıyla gerçekleştirilebilecektir.
Daha fazla detay almak için bizi Instagram üzerinden takip edebilirsiniz veya Ece Patent sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.